استاد ایلیا «میم» رام الله

"در روزگاران کهن پیشینیان ما زیاد اهل تفکر نبودند و هر آنچه که نیاز داشتند در رویای خود می دیدند و بعد به آن عمل می کردند. بطور مثال راه استفاده از مواهب الهی را در رویای خود می دیدند و در زندگی روزمره آن را عملی می کردند..."

می خواهم واقعیتی را برایتان بگویم که شاید تا بحال نشنیده باشید تعجب نکنید اگر بگویم که صدها و هزاران سال پیش از تاسیس هر مدرسه و دانشگاهی، دانشگاه فوق العاده ای وجود داشت که ورود به آن برای عموم آزاد بود. از خردسالان بازیگوش گرفته تا افراد کهنسال محدودیت خاصی هم برای ورودبه چشم نمی خورد. شاید هر کس هوشیارتر حضورش در آن پر بارتر. می دانید از کجا به این نتیجه رسیده ام ؟

یک بار معلم بزرگ علوم باطنی مطلبی به این مضمون گفته بود که در روزگاران کهن پیشینیان ما زیاد اهل تفکر نبودند و هر آنچه که نیاز داشتند در رویای خود می دیدند و بعد به آن عمل می کردند. بطور مثال راه استفاده از مواهب الهی را در رویای خود می دیدند و در زندگی روزمره آن را عملی می کردند. از این دیدگاه گویی عالم رویا دانشگاهی بود که در آن از طریق دریافت تصاویر آگاهی بشر دستخوش تغییر می شد. تاریخ و کتب مقدس نیز نیز موید این نظر می باشد چرا که بسیاری از پیامبران که نبی خوانده می شدند تعالیم الهی را از طریق رویا دریافت می نمودند. شاید یکی از معرفترین مصداق ها در این مورد دستور ذبح حضرت اسماییل توسط پیامبر بزرگ خداوند ابراهیم خلیل باشد که در عالم رویا دریافت شد. شواهد زیادی از آگاهی دهندگی رویاها از گذشته های دور تا کنون به ثبت رسیده که جنبه تعلیمی رویاها را تایید می نماید. علاوه بر این بعد رویابینی، مورد جالبی که که بیشتر در این سلسله مقالات با آن سرو کار داریم رویابینی خلاق است. خوب است در شروع بدانید که رویابینان خلاقی هستند که می توانند تاثیرات رویا را وارد زندگی خود کنند.

رویا دروازه ای برای ورود به عوالم درون و بیرون است. دنیاهایی فراتر از محدوده های زمان و مکان و تجربه جهانهای دیگر است. از آنجاییکه این آگاهی را می توان به حیطه زندگی روزمره وارد کرد اهمیت کنترل رویاها و دیدن رو یاهای آگاهانه انکار ناپذیر است.

دیدگاه علم درباره کنترل رویا:

برخی در گذشته بر این باور بودند که فعالیت های جسمی به دو دسته ارادی و غیر ارادی تقسیم می شوند مثلا ما قادریم دست های خود را حرکت دهیم اما نمی توانیم بر سیستم گوارشی خود تاثیر بگذاریم. البته امروز متخصصین به این نتیجه رسیده اند که آنچه را که قبلا غیر ممکن تلقی می شد امروزه می توان کنترل کرد. آنها با استفاده از تکنیک های آزمایشگا هی، بر منظم کردن فشار خون، کنترل میزان ترشح اسید در معده وافزایش فرکانس امواج آلفای مغز کار می کنند. به همین شکل می توانیم رویاهایمان را طوری کنترل کنیم که به ما کمک کنند و برایمان مفید باشند

از نظر بعضی از افراد رویابینی آگاهانه هم رده فراروانشناسی و علوم خفیه است اما تحقیقات استفان لابرج از دانشگاه استنفورد در زمینه رویابینی آگاهانه که یکی از مهمترین تحقیقات در این زمینه در بیست سال اخیر بوده نظر این افراد را تغییر داد. چرا که تحقیقات علمی نیز، خواب آگاهانه را تایید می کنند. در رویا بینی آگاهانه رویا بین یاد می گیرد که طی روند رویا نسبت به رویای خویش آگاه باشد. او می آموزد که از قابلیت های رویایش استفاده کرده و تغییرات ارزشمندی را در زندگی خود بوجود آورد.

بعضی مکاتب باطنی هم در باره کنترل رویا مباحثی را عنوان نمودند که با توجه به اهمیت موضوع از آن به عنوان هنر رویابینی یاد کرده اند از دیدگاه یکی از این مکاتب در مقایسه با یک رویابین معمولی، رویابین خلاق بواسطه دسترسی بیشتر به حافظه و مهارت های پنهانی اش قادر است راه حل مشکلات خود را در رویاهایش بدست آورد. برای این منظور باید برناهم ریزی نماید. برنامه ریزی برای رویا دیدن یعنی داشتن تسلط دقیق و عملی بر موقعیت کلی رویا. برای مثال ممکن است در خواب ببینی که در کنار ساحل هستی، برنامه ریزی کردن برای رویا یعنی اینکه نمی گذاری رویا به چیز دیگری بدل شود. مثلا از کنار ساحل به کوهستان نمی پری. در واقع در ساحل بودن را در کنترل خود داری و این رویا تا وقتی که خودت بخواهی باقی می ماند.

به خاطر آوردن رویاها:

دانشمندان متوجه شدند که رویابینی یک تجربه عمومی است و تفاوت افراد در توانایی به خاطر آوردن رویاهاست نه در خود رویابینی. شاید شما هم شنیده باشید که برخی می گویند اصلا خواب نمی بینند. این افراد به سادگی رویاهایشان را فراموش کرده و گمان می کنند که خوابی ندیده اند. در صورتیکه شما مقدار زیادی داروی ضدرویابینی مصرف کرده باشید چنین مسئله ای صادق است، در غیر این صورت امکان ندارد شخصی در طی خواب شبانه رویا نبیند.

بطر تقریبی محاسبه شده که انسان بطور متوسط ۴ سال از عمرش را در حال رویا دیدن می گذراند (۲۰ درصد از کل زمان خواب) شما می توانید از این ۴ سال عمرتان به شکلی مناسب و هوشمندانه بهره مند شده و به رشد و بالندگی خود کمک کنید. می توانید با نیروی فکرتان همانطور که یک مجسمه ساز به خاک رس شکل می دهد به رویاهایتان شکل داده و آنها را فعالانه به خدمت خود در آورید. اولین قدم بعد از ورود به سرزمین رویاها برای استفاده از آن به خاطر آوردن رویا هایتان می باشد. برای به خاطر آوردن رویاها راهکارهای عملی زیر پیشنهاد می شود که البته محدود به این روشها نیست:

راهکارهای عملی:

-مهارت به خاطر آوردن رویاها بستگی به رفتار شما دارد. با توجه کردن به رویا هایتان آنها را ارزشمند کنید. شاید همان رویایی را که برایتان مضحک و بی ارزش است یکی از همان رویاهای پتانسیل بالا باشد که بعدها به صورتی زیبا شکوفا خواهد شد. به هر یک از رویاهایی که به خاطر می آورید با دیده احترام بنگرید و پذیرایش باشید.

- هر روز رویای خود را یادداشت کنید شاید بعد از ماهها یاد داشت برداری از رویاها به مسئله جالب و عجیبی برخورد کنید؛ مثلا ممکن است نمادهایی به ظاهر بی اهمیت بارها و بارها در رویاهایتان ظاهر شوند.

-قبل از به خواب رفتن هر آنچه را که رویاها برایتان به ارمغان می آورند، در ذهن خود طراحی و مرور کنید. همواره قلم و دفترچه یادداشتی برای ثبت رویاهایتان همراه داشته باشید.

-بهترین زمان برای به خاطر آوردن رویاها زمان بدون استرس قبل از صبح است. زمانیکه بطور طبیعی از خواب بیدار می شوید.

زمانی که به دنبال دیدن رویا یی از خواب بیدار می شوید (بیدار شدن طبیعی) بی حرکت دراز بکشید و بگذارید تصاویر رویا در ذهنتان به عقب جریان یابند. اگر تصویری به ذهنتان نیامد خودتان تصاویر افراد مهم زندگیتان را از ذهن بگذرانید ممکن است با این تصویر سازی با رویای خود ار تباط برقرار کنید.

-در وضعیتی که خوابیده اید سعی کنید که همه چیز را به خاطر بیاورید. زمانیکه احساس کردید یاد آوریتان کامل شده است به آرامی موقعیت فیزکی بدنتان را تغییر دهید با این تغییر وضعیت (آرام) چیزهای بیشتری به یادتان خواهد آمد.

-هر زمان که رویایی به یادتان آمد سریعا آن را ثبت کنید.

- دقت کنید پس از یک پریود ریم (REM: زمانی که چشم حرکات سریعی زیر پلک انجام می دهد که حدود ۹۰ دقیقه بعد از شروع خواب است.) بیشترین و کاملترین به خاطر آوری رویا را خواهید داشت. می توانید بیاموزید که در طی شب از پریود های ریم بیدار شوید.

-برای بیدار شدن از پریودهای ریم می توانید از روشهای مصنوعی استفاده کنید. از دوست خود بخواهید زمانیکه در خواب هستید تقریبا با فواصل زمانی ۹۰ دقیقه بیدارتان کند. این زمان حول و حوش زمان تجربه ریم است. و یا دوست شما می تواند حرکات سریع چشم تان را مشاهده کند و در موقع لزوم بیدارتان کند؛ و یا می توانید از ساعت زنگ دار استفاده کنید.

-هنگام ثبت رویا چشمانتان بسته باشد باز کردن چشم ها یاد آوری رویا را مختل می کند.

-به همان ترتیبی که رویا هایتان را به خاطر می آورید آنها را ثبت کنید. در این مورد یک استثناء وجود دارد؛ ابتدا عبارات بی نظیر رویا هایتان را ثبت کنید (اشعار، اسامی، عبارات غیر عادی) قبل از آنکه این عبارات بی نظیر را فراموش کنید. در هنگام ثبت رویا ممکن است مسائل غیر عادی رخ دهد مثل به خواب رفتن یا ایجاد وقفه، آن موارد را هم یاد داشت کنید.

-برای داستاهای رویایی خود عنوانی انتخاب کنید. این کار علاوه بر کمک به یاد آوری رویا، تشخیص صحیحی از عناصری که نیاز به توجه خاصی دارند را امکان پذیر می سازد.

- ترجمه ای از رویا هایتان تهیه کنید (بعنوان مثال اگر می توانید نمادهای درون رویای خود را تفسیر نمایید.)

مهم نیست که هم اکنون در چه سطی از به خاطر آوری رویاها هستید. تحقیقات نشان داده که شما هم می توانید هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی سطح به خاطر آوری رویا هایتان را ارتقاء دهید.

با توجه به آنچه گفته شد بعنوان اولین گام برای تسلط بر رویاها بهتر است توان خود را در به خاطر آوری رویاها افزایش دهیم. تا بتوانیم از موهبت این عوالم بیکران بیشتر و بهتر استفاده نماییم.

اولین انتشار در نشریه علوم هنرهای زیستن شماره ۵